دبی سنج چیست ؟ بررسی مدل های مختلف آن
در صنایع مختلف برای اندازه گیری جریان سیالات از وسیله ای به نام فلومتر (Flowmeter) استفاده می نمایند. نام دیگر این وسیله « دبی سنج » یا « جریان سنج » نیز می باشد. اگر جریان سیالات به درستی اندازه گیری نشود، احتمال آسیب دیدگی دستگاه ها و تجهیزات مورد استفاده افزایش می یابد.
کاربردهای دستگاه دبی سنج
- صنایع شیمیایی
- داروسازی
- صنعت پتروشیمی
- تصفیه فاضلاب صنعتی
- برق
- و …
در انتخاب فلومتر مناسب چه پارامترهایی دخیل هستند؟
در هنگام خرید این دستگاه باید عوامل زیر در نظر گرفته شود:
- نوع سیال
- میزان دقت دستگاه
- کیفیت متریال اولیه به کار رفته
- نوع جریان (جریان خطی و غیرخطی)
- قیمت دبی سنج
- سرعت سیال
- دانسیته سیال
نحوه عملکرد دستگاه دبی سنج
برای اندازه‌گیری جریان یا فلوی سیال سنسورهایی در دستگاه تعبیه شده است تا تغییرات جریان و سایر مشخصه‌های مربوط را اندازه گیری کند. دبی سنج می‌تواند میزان جریان خطی، جریان غیرخطی، جریان جرمی، و یا جریان حجمی یک سیال (مایع یا گاز) را اندازه گیری نماید.
دلیل استفاده از فلومتر در صنایع
اندازه گیری فلو (flow) یا جریان سیال کمک می‌کند تا ابه کمک فشار سیال، فشار وارد بر دستگاه‌های مختلف را به دست آورد. هرچه‌قدر سنسورها و دقت اندازه گیری دستگاه فلومتر بیشتر باشد، خطاهای احتمالی کاهش می‌یابد و دستگاه‌ها از فشارهای ناشی از گاز، بخار و مایع در اثر تغییرات دما و فشار بیشتر مصون می‌مانند.
انواع فلومتر یا جریان سنج
- فلومتر الکترومغناطیسی
- توربینی
- اولتراسونیک
- جرمی حرارتی
- وُرتکس
- ونتوری
- کوریالیس
- پیتوت
- روتامتر
دبی سنج الکترومغناطیسی
روش اندازه‌گیری این وسیله بر مبنای قانون « القای فارادی » است. مطابق این قانون، هرگاه میله‌ای فلزی در داخل میدان مغناطیسی حرکت کند، ولتاژ الکتریکی القا می‌شود. عبور ذرات باردار سیال، از درون میدان مغناطیسی ایجاد شده توسط سیم‌پیچ داخل این فلومتر، ولتاژ الکتریکی القا می‌کند. شدت این ولتاژ به طور مستقیم با سرعت جریان سیال متناسب است و برای اندازه‌گیری دبی حجمی سیال به کار می‌رود. در مواردی که چگالی مایع در طول فرآیند ثابت است (مانند آب)، می‌توان به راحتی، دبی حجمی را به دبی جرمی تبدیل کرد.
فلومتر اولتراسونیک
از دبی سنج اولتراسونیک برای اندازه‌گیری دبی حجمی سیالات مختلف (گاز و مایع) استفاده می‌شود. برای اندازه‌گیری بسیاری از مشخصات جریان سیال مثل گران روی (ویسکوزیته)، فشار، دما و قابلیت و میزان هدایت الکتریکی سیال، دقت این دستگاه پایین است. در صورتی که خصوصیات فوق الذکر تأثیری در کاربرد موردنظر نداشته باشند، می توان از این دستگاه استفاده کرد.
دبی سنج پیتوت یا انوبار
لوله پیتوت معمولاً سرعت نقطه‌ای سیال را محاسبه می‌کند، لذا انواع مختلفی از لوله‌های پیتوت برای کاربردهای گوناگون تولید شده‌اند. این دستگاه دارای دو پورت ورودی، یکی در امتداد جریان برای اندازه گیری فشار کل و دیگری عمود برآن جهت اندازه گیری فشار استاتیکی می باشد. با اندازه گیری این دو فشار و محاسبه اختلاف آن دو ، میزان فشار دینامیکی به دست می آید. نصب راحت بدون نیاز به کالیبراسیون و هزینه نسبتاً پایین این مدل از مزایای آن می باشد.
فلومتر وُرتکس
هنگامی که مانعی سر راه جریان قرار گیرد به صورت متناوب، گردابه‌هایی تشکیل می‌شوند. فرکانس تشکیل این گردابه‌ها، ارتباط مستقیمی با اندازه و شکل آن مانع دارد. درون دبی سنج وُرتکس، مانعی در مرکز لوله قرار داده شده است. به محض اینکه سرعت سیال از یک کمترین میزان بالاتر رود، گردابه‌ها در پایین‌دست مانع تشکیل می‌شوند.
پس از جدا شدن گردابه‌ها، فشار روی سطح مانع، بین مقادیر مثبت و منفی نوسان می‌کند. برای تشخیص این نوسان، از سنسورهای خازنی یا پیزوالکتریک استفاده می‌شود. این سنسورها بعد از تشخیص هر نوسانی که در فشار رخ دهد، یک سیگنال خروجی ارسال می‌کنند که فرکانس این سیگنال با فرکانس تشکیل گردابه یکسان است. با استفاده از این سیگنال خروجی، دبی سیال قابل محاسبه خواهد بود.
اُفت فشار کم ، نصب و راه‌اندازی آسان و قابلیت اندازه‌گیری سیالات با سطح وسیعی از فشار، دما، غلظت و ویسکوزیته از مزایای این دستگاه می باشد.
توجه : این نوع فلومترها برای جریان های ضعیف مناسب نیست، چون اساس کار این نوع فلومترها برای تولید جریان های گردابی می باشد.
فلومتر توربینی
این نوع جریان سنج از یک قطعه اصلی به نام روتور (ROTOR ) تشکیل شده است که این قطعه دوار در مسیر جریان سیال قرار گرفته و براساس سرعت چرخش این قطعه ، دستگاه قادر به اندازه گیری سرعت سیال می باشد. (سیال در یک لوله جریان می‌یابد و پره‌ها را به چرخش در می‌آورد. با عبور سیال این پره‌ها درگیر می‌شوند.) باتوجه به دست آمدن سرعت دستگاه قادر به نمایش میزان دبی حجمی می باشد.
سرعت زاویه‌ای این پره‌ها با سرعت فلوی مایع یا گاز برابر است. سرعت زاویه‌ای سیگنال‌هایی را تولید می‌کند و پالس‌هایی را ارسال می‌نماید. در این میان سنسورهایی قرار داده شده که این سیگنال‌ها را دریافت می‌کنند و با کمک ترانسمیتر پردازش‌های نهایی صورت گرفته و سرعت جریان سیال به دست می‌آید. این نوع فلومتر را می توان جزء دسته دقیق ترین جریان سنج ها دانست.
دبی سنج جرمی – حرارتی
دبی سنج جرمی – حرارتی اغلب برای تنظیم جریان های کم گاز کاربرد دارد. این دستگاه با وارد کردن مقدار مشخصی از گرما در جریان روان و اندازه گیری تغییرات دمای مرتبط با آن کار می کند. هیتر می تواند وارد جریان سیال شود یا می تواند خارج از لوله باشد.
آرام صنعت (آرام نازل)
تجهیزات مربوط به تصفیه فاضلاب صنعتی را از آرام نازل تهیه فرمایید. واحد تولیدی آرام صنعت عرضه کننده انواع نازل فیلتراسیون با بالاترین درجه کیفی از بهترین متریال اولیه با قیمت های مقرون به صرفه می باشد.
نازل فیلتر شنی ،، نازل سختی گیر رزینی ،، نازل فیلتر کربنی ، پارشیالیزیشن
